Jak pomóc ząbkującemu niemowlakowi – dziecku które nie chce spać w nocy przywrócić spokojny sen?

Ząbkowanie jest najczęściej obwiniane za pogorszenie snu dziecka. Niemal zawsze rodzice uważają że to wyrastanie mleczaków powoduje problem z snem małego małego dziecka co spędza sen z powiek rodziców – dosłownie i w przenośni.

W ciągu pierwszych 3-4 lat życia Twojemu synkowi lub córeczce wyrośnie 20 zębów. Dla niektórych dzieci ząbkowanie może być bolesnym procesem.

• Czy to właśnie ząbkowanie jest przyczyną nocnego budzenia się ich dziecka, krótkich drzemek, czy też porannego budzenia o 5 rano? Czy może przyczyna leży gdzie indziej?
• Jak często ząbkowanie wpływa na sen maluszka?
• Jak długo to trwa?
• Co rodzice mogą zrobić, aby pomóc dziecku spokojnie spać w czasie ząbkowania i zniwelować częste wybudzanie?
• Czy można dziecko uczyć snu, podczas ząbkowania?

W tym artykule wyjaśniam objawy ząbkowania u niemowląt, poznasz sprawdzone porady, dowiesz się jak zapewnić dziecku komfort i spokojny sen podczas wyrastania nowych, śnieżnobiałych ząbków.

Kiedy dzieci zaczynają ząbkować?

Każdy malec ma swój własny harmonogram ząbkowania. Pierwsze zęby u niemowlaka wyrastają między 4. a 7. miesiącem życia. Warto wiedzieć że jeżeli chodzi o czas w którym wyrosną wszystkie zęby, to najczęściej proces ten trwa do około 30-36 miesiąca życia, a więc do ukończenia przez dziecko około 3 roku.

Jak długo trwa ból ząbkowania u dzieci?

Choć mało jest badań na ten temat to dosyć ciekawe badania zostały przeprowadzone w Brazylii. Wyniki badań wykazały, że objawy takie jak drażliwość, zwiększone ślinienie, katar, utrata apetytu, biegunka, wysypka i zaburzenia snu (a nawet brak snu) – związane z wyrzynaniem się pierwszych zębów, występowały jedynie dzień przed i dzień po pojawieniu się zęba. Mimo że Twoje dziecko może wykazywać oznaki ząbkowania przez kilka dni, badania pokazują, że ból związany z ząbkowaniem występuje tylko w ciągu 1–2 dni, kiedy ząb się wyrzyna. Gdy ząb jest już widoczny, najbardziej bolesny etap jest za wami! Oczywiście łącznie wyrasta 20 mlecznych zębów więc z tego powodu problem może być wydłużony.

 

Jakie są typowe oznaki i objawy ząbkowania u niemowlaka?

Jak rozpoznać, że dziecko ząbkuje? To może być trudne, ponieważ niektóre dzieci wykazują jedynie ogólne objawy, takie jak zwiększona marudność . Oto lista typowych oznak i objawów ząbkowania. Twoje dziecko może mieć wszystkie te objawy lub tylko niektóre z nich:

1. Drażliwość

Nagła zmiana nastroju dziecka bez widocznego powodu może oznaczać, że zaczyna ząbkować. Ból związany z ząbkowaniem powoduje u większości dzieci drażliwość, wiercenie się przez sen, a największy dyskomfort towarzyszy wyrzynaniu się pierwszych zębów i zębów trzonowych.

2. Ślinienie się / wysypki skórne

Ząbkowanie powoduje zwiększone wydzielanie śliny i ślinienie, co może prowadzić do wysypki z powodu nadmiaru bakterii na skórze dziecka. Wysypka najczęściej pojawia się wokół ust, na policzkach, brodzie i szyi.

3. Kaszel

Okazjonalny kaszel może występować podczas ząbkowania z powodu zwiększonego wydzielania śliny. Jeśli jednak maluszek dużo kaszle i ma inne objawy przeziębienia/grypy, prawdopodobnie jest chore, a nie ząbkuje.

4. Gryzienie i żucie

Gryzienie i żucie mogą pomóc zmniejszyć dyskomfort związany z ząbkowaniem poprzez wywieranie nacisku na dziąsła. Gryzienie i żucie to także typowy etap rozwoju niemowląt, ponieważ ich usta dostarczają im wielu bodźców sensorycznych. Sama ta czynność nie musi więc oznaczać ząbkowania.

 

5. Niska gorączka

Niska gorączka to temperatura w granicach 36,6–37,7°C. Odpowiedź zapalna może powodować niewielki wzrost temperatury ciała.

Gorączki powyżej 38°C nie są najczęściej związane z ząbkowaniem. Jeśli wystąpią, są oznaką choroby dziecka, które powinno być zbadane przez lekarza.

6. Pocieranie policzków i ciągnięcie za uszy

Ból z dziąseł może promieniować do policzków i uszu, powodując dyskomfort u dziecka. Niektóre maluszki próbują złagodzić ten dyskomfort, pocierając policzki lub ciągnąc za uszy.

Jeśli jednak zauważysz, że dziecko ciągnie za uszy i ma wysoką gorączkę (>38°C), może to wskazywać na infekcję ucha. W takim przypadku najlepiej udać się z dzieckiem do lekarza.

7. Luźne kupki

Zwiększone wydzielanie śliny może powodować luźne kupki. Oznacza to nieco bardziej wilgotne stolce, które są nadal uformowane, a nie całkowicie płynne. Jeden lub dwa luźne stolce (u dziecka, które dobrze je) mogą być oznaką ząbkowania.

Jeśli dziecko ma bardzo wodniste stolce lub biegunkę, należy skonsultować się z pediatrą, ponieważ zwiększa to ryzyko odwodnienia.

Co świadczy o tym że problemy ze snem u niemowlaka nie są związane z ząbkowaniem?

Wysoka gorączka (powyżej 38°C) – jeżeli malec ma wysoką gorączkę – przyczyną problemów jest najczęściej inny powód niż samo ząbkowanie. Ząbkowanie może wywołać jedynie lekko podwyższoną temperaturę zakresie 36.7-37.7°C)
Biegunka – bolący brzuszek i biegunka najczęściej jest spowodowana rotawirusami a nie ząbkowaniem.
Objawy przeziębienia lub grypy – mokry kaszel, wysoka gorączka, zaczerwienienie gardła.

Jak pomóc ząbkującemu dziecku które nie chce spać w nocy?

Ukojenie ząbkującego dziecka i zapewnienie mu jak największego komfortu może poprawić jego sen. Czynności te złagodzą rozdrażnienie, pomogą i uspokoją maluszka który wierci się i częściej budzi się w ciągu nocy.

Co możesz zrobić, aby pomóc ząbkującemu dziecku w nocy dobrze spać?
Oto moje najlepsze wskazówki:

---

Wskazówka #1 – Znieczul dziąsła

Najlepszym sposobem na zmniejszenie stanu zapalnego i bólu opuchniętych dziąseł dziecka jest podanie czegoś chłodnego. Na przykład, podanie dziecku schłodzonej ściereczki do gryzienia podczas czytania książki przed snem może pomóc znieczulić dziąsła, złagodzić ból i ułatwić zasypianie.

Wypróbuj ten sposób:

• Weź cienką, miękką ściereczkę i zanurz ją w świeżo zaparzonej herbatce rumiankowej na 5 minut.
• Wyciśnij, włóż do woreczka strunowego i umieść w zamrażarce na 15 minut.
• Wyjmij, gdy Twoje dziecko wykazuje oznaki ząbkowania, i pozwól mu ssać ściereczkę.

Jak to pomaga:

• Zimna ściereczka znieczula dziąsła i poprawia samopoczucie dziecka.
• Rumianek jest znany z właściwości zmniejszających stan zapalny co poprawia sen niemowlęcia.

---

Wskazówka #2 – Podaj gryzaki

Istnieją specjalne gryzaki, które możesz kupić, aby złagodzić dyskomfort dziecka. Gryzienie gryzaka wywiera nacisk na dziąsła, co pomaga złagodzić ból i dyskomfort.

Wypróbuj:

• Trzymaj gryzaki w lodówce, aby były schłodzone i gotowe do użycia, gdy zajdzie potrzeba.

---

Wskazówka #3 – Wytrzyj nadmiar śliny

Nadmierna ilość śliny produkowana podczas ząbkowania może powodować podrażnienia skóry. Delikatne wycieranie jej miękką ściereczką może zapobiec wysypkom i dyskomfortowi.

Jeśli dziecko ma już wysypkę, użyj kremu ochronnego, np. Peri-oral (abc derm) lub innych krem ochronno-łagodzący.

---

Wskazówka #4 – Kontynuuj wieczorną rutynę

Jeżeli stosujesz już zasady i program opisany w naszym ebooku na temat snu dziecka, nie przerywaj tego co się nauczyłaś. Zachowaj relaksującą wieczorną rutynę dziecka, ponieważ może to pomóc mu się uspokoić i przygotować do snu, nawet jeśli odczuwa ból.

Rutyna przed snem powinna obejmować dużo przytulania, całusów i karmienie piersią (lub butelką), co daje dziecku potrzebne poczucie bezpieczeństwa i ułatwia sprawę gdy dziecko nie chce spać w nocy.

Wskazówka #5 – Podaj dostępne bez recepty leki przeciwbólowe

Jeśli Twoje dziecko wyraźnie odczuwa ból, jest marudne i ma trudności z relaksem oraz spokojnym snem, możesz rozważyć podanie mu leku przeciwbólowego dostępnego bez recepty.

Paracetamol jest powszechnie stosowany w łagodzeniu objawów ząbkowania u niemowląt i małych dzieci. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem dziecka, aby uzyskać rekomendację odpowiednią dla Twojego dziecka.

Podaj lek 30-45 minut przed snem, aby zdążył zacząć działać, co ułatwi dziecku relaksację i złagodzi ból ząbkowania w nocy.

---

Wskazówka #6 – Pamiętaj, że to tylko przejściowa faza!

Patrzenie, jak Twoje dziecko cierpi, połączone z zakłóconym snem zarówno dla niego, jak i dla Ciebie, może być przytłaczające. Wiemy, jak bardzo to potrafi wyczerpać rodziców fizycznie i psychicznie! Jeżeli masz ciężkie noce i niedobór snu, poproś o pomoc przyjaciół i bliskich, abyś mogła/mógł choć na chwilę odpocząć – np. odespać kilka godzin w ciągu dnia. Staraj się pamiętać, że ta faza jest przejściowa!

Bolesny etap ząbkowania trwa zazwyczaj tylko kilka dni, a jeśli sen dziecka jest zakłócony dłużej niż 3-4 dni, może to wynikać z nowych nawyków lub choroby, a nie z ząbkowania.

---

Podsumowanie

Obserwowanie, jak Twoje dziecko rośnie i wyrastają mu pierwsze zęby, jest ekscytujące, ale równie trudne, gdy widzisz, że maluch cierpi i jest zmęczony przez zakłócony sen.

Pamiętaj jednak że ból związany z ząbkowaniem oraz zakłócenia snu są normalne i trwają tylko kilka dni. Zapewnienie ulgi w bólu oraz trzymanie się relaksującej rutyny przed snem i stałego harmonogramu może sprawić, że proces ząbkowania przebiegnie jak najłagodniej.

Mimo że ząbkowanie to „tylko faza”, Ty i Twoje dziecko nie musicie po prostu się z tym pogodzić. Te wskazówki pomogą zapewnić komfort w tym okresie!

Jeśli sen dziecka jest zakłócony od kilku tygodni (lub dłużej), nasz ebook opisujący treningu snu niemowlaka i małego dziecka może pomóc Twojemu dziecku dobrze spać w nocy… nawet podczas ząbkowania!

Zawsze ufaj swojemu rodzicielskiemu instynktowi! Znasz swoje dziecko najlepiej! Jeśli coś wydaje Ci się „nie tak” – Twoje dziecko intensywnie płacze, ma wysoką gorączkę, jest niespokojne w nocy lub ma inne niepokojące objawy – koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

 

Częste pytania – ząbkowanie a spanie w nocy niemowlaka:

Czy ząbkowanie sprawia, że niemowlęta są zmęczone?

Ból związany z ząbkowaniem może powodować zakłócenia snu, i wpłynąć na to że niemowlęta są bardziej zmęczone i marudne w ciągu dnia. Zakłócony sen nocny może również prowadzić do dłuższych drzemek w ciągu dnia.

Trzymanie się relaksującej wieczornej rutyny oraz stosowanie się do wskazówek zawartych w tym artykule może pomóc Twojemu dziecku w zmniejszeniu zakłóceń snu

Jak sprawić, żeby ząbkujące 1 roczne dziecko zasnęło?

Chłodne okłady i gryzaki mogą pomóc znieczulić dziąsła i złagodzić dyskomfort. Trzymaj się swojej normalnej, relaksującej rutyny przed snem i stosuj wskazówki zawarte w tym artykule. Trening snu dziecka może ułatwić przejście przez ząbkowanie i choroby, niezależnie od tego czy Twoje niemowlę ma 4,6 miesięcy, starsze niemowlę 9-12 miesięcy (1 roczne) lub starsze dziecko mające 2-3 lata.

Jak długo trwa ból związany z ząbkowaniem?

Ostry, bolesny etap ząbkowania trwa tylko kilka dni, kiedy ząb przebija się przez dziąsła. Jeśli ból Twojego dziecka utrzymuje się dłużej niż 3-4 dni, warto udać się do specjalisty – pediatry.